«Γυναίκα και πολιτική» (Άρθρο στο edionysos.gr)

Σόφη Κατσίγιαννη

Γυναίκα και πολιτική, “γυναίκα καριέρας”, γυναίκα στο ευρύτερο φάσμα του δημόσιου βίου: έννοιες που μέχρι πρότινος δεν ήταν συνυφασμένες, διότι η γυναίκα απολαμβάνει τα ίδια δικαιώματα με τους άντρες στο δυτικό κόσμο περίπου από τα μέσα του 20ού αιώνα. Στην Ελλάδα, αν αναλογιστεί κανείς πως έχουν περάσει 70 περίπου χρόνια από τη στιγμή που οι γυναίκες απέκτησαν δικαίωμα ψήφου, τα βήματα που έχουν γίνει είναι αρκετά μεγάλα, με έναν ικανό αριθμό γυναικών να βρίσκονται σε δημόσια αξιώματα και θέσεις εξουσίας. Παρά ταύτα, η ενεργή εκπροσώπηση του γυναικείου φύλου στα δημόσια αξιώματα αλλά και το κοινωνικό σύνολο δεν έρχεται χωρίς προκλήσεις. Πέραν όμως των προκλήσεων και των ζητημάτων που μπορεί να προκύψουν από την “παρουσία” μιας γυναίκας στην πολιτική και τα κοινά, στέκεται το καθήκον απέναντι στην προάσπιση των δικαιωμάτων και του συμφέροντος του πολίτη.

Με γνώμονα αυτή την αρχή ξεκίνησα την πολιτική μου σταδιοδρομία, θέτοντας υποψηφιότητα και κατόπιν, ούσα αιρετή δημοτική σύμβουλος στο Δήμου Διονύσου, σε ηλικία 21 ετών. Ενόσω ήμουν εντεταλμένη εθελοντισμού και νεολαίας, είχα την ευκαιρία να γνωρίσω ανθρώπους που καθημερινά προσπαθούσαν από την πλευρά τους να βελτιώσουν την καθημερινότητα των συμπολιτών μας. Ανάμεσα σε εκείνους ήταν και τα μέλη των πέντε συλλόγων πολιτικής προστασίας και πυρασφάλειας του Δήμου Διονύσου, που ακόμη και σήμερα δίνουν μάχες για την ασφάλεια μας.

Η κινητήριος δύναμη μου, ωστόσο, για να ασχοληθώ ενεργά με την πολιτική με απώτερο σκοπό την προάσπιση των δικαιωμάτων των συμπολιτών μου, ήταν η τριβή μου με τον εθελοντισμό. Ξεκινώντας από τα 14 μου χρόνια, ως εθελόντρια στους Παρολυμπιακούς Αγώνες του 2004. Οι Παρολυμπιακοί αγώνες υπήρξαν μια εξαιρετικά διδακτική εμπειρία για μένα, καθώς γνώρισα πολλούς και διαφορετικούς ανθρώπους από όλο τον κόσμο, με διαφορετικές δυνατότητες, και διδάχθηκα την έννοια της προσφοράς και της αλληλεγγύης, μέσα σε μια διοργάνωση ιδιαίτερα σημαντική για την Ελλάδα, την πατρίδα των Ολυμπιακών Αγώνων. Τότε, συνειδητοποίησα ότι σε μία εποχή που οι ανθρώπινες σχέσεις διέπονται από το συμφέρον και τον ωφελιμισμό, η αξία του εθελοντισμού μας θυμίζει πόσο σημαντικό είναι να προσφέρουμε τη βοήθειά μας χωρίς να σκεφτόμαστε την ανταμοιβή και την ανταπόδοση. Από τότε προσπαθώ να διοργανώνω εθελοντικές δράσεις και να ωθώ όσο το δυνατόν περισσότερους συνανθρώπους μου σε τέτοιου είδους συλλογικές προσπάθειες.

Σημαντική περίοδος για την προσωπική μου εξέλιξη στάθηκε η ομιλία μου στο  33ο Συμβούλιο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών, στη Γενεύη, με θέμα την αειφόρο ανάπτυξη, την ανεργία και τα δικαιώματα των νέων στην εργασία. Η ανεργία των νέων έχει αποτελέσει ένα πολύ σημαντικό πρόβλημα για τη χώρα μας. Από τη μια πλευρά, αυτό έχει ωθήσει πολλούς νέους στη μετανάστευση και από την άλλη έχει δημιουργήσει, σε όσους έχουν παραμείνει στη χώρα μας, πολλά σημαντικά προβλήματα διαβίωσης.

Μέσα στην πορεία μου, υπήρξαν άνθρωποι που με στήριξαν, αναγνώρισαν την προσπάθεια μου και θέλησαν να με βοηθήσουν ώστε να βελτιωθώ και να μπορέσω να αποδώσω στο μέγιστο των δυνατοτήτων μου. Κάτι τέτοιο δε θα βοηθούσε βέβαια μόνο εμένα, αλλά και τους ανθρώπους με τους οποίους συνεργάστηκα και θέλησα να ωφελήσω με τη δράση μου, όπως και συναδέλφους. Ωστόσο, όπως είναι λογικό, σε ένα παραδοσιακά πατριαρχικά δομημένο κοινωνικό σύνολο, μια κοπέλα 21 ετών που ασχολείται με τα κοινά του Δήμου της, είναι αναμενόμενο πως δεν ενέπνευσε μόνο θετικές αποκρίσεις αλλά κι επικρίσεις.

Ίσως να μη μπορώ από προσωπική εμπειρία να αφηγηθώ κάποιο χαρακτηριστικό περιστατικό διάκρισης που να υπέστην, όμως σίγουρα έχω βρεθεί σε άβολη θέση κι έχω δεχτεί κριτική στα επιχειρήματα και τις προσπάθειες μου.

Ένα σεξιστικό σχόλιο, άσχετα αν είναι καλοπροαίρετο ή όχι, μπορεί να φέρνει  σε αμηχανία αυτόν που το δέχεται. Όταν νιώθεις ότι κρίνεσαι όχι για τη δουλειά σου και το έργο σου αλλά για το πως φαίνεσαι ή ποιο είναι το φύλο σου νιώθεις αδικημένος. Η ενασχόληση με τα κοινά και την πολιτική, ενέχει και το φόβο του σεξισμού απέναντι στις γυναίκες διότι “παραδοσιακά”, η πολιτική είναι χώρος ανδροκρατούμενος. Οι περισσότερες γυναίκες, όπως κι εγώ που δεν αποτελώ εξαίρεση, έχουμε δεχθεί κάποιας μορφής διάκριση, ή κάποια σχόλια.

Το ζήτημα όμως υπερβαίνει την κρίση των υπολοίπων ανθρώπων, συναδέλφων και μη, ανδρών και μη - η απόφαση να αντιμετωπίσει κανείς την αθέμιτη πολλές φορές κριτική που μπορεί να δέχεται είναι προσωπική, απαιτεί δύναμη και πίστη στο στόχο τον οποίο υπηρετεί. Κανείς δε μπορεί να σταματήσει μια ικανή γυναίκα από το να ασχοληθεί με τα κοινά, να ανελιχθεί στην πολιτική και να διεκδικήσει αξιώματα, αν εκείνη χρησιμοποιήσει τη φωνή και τη δύναμη της ώστε να αλλάξει η φυσιογνωμία του χώρου.

Κάτι τέτοιο θα γίνει πραγματικότητα, όταν αρχίσουν να δημοσιοποιούνται περιστατικά και να πληροφορείται η κοινή γνώμη για ζητήματα ισότητας και παραβίασης αυτής. Αυτή η λογική δε θα ωφελήσει μόνο το γυναικείο φύλο από άποψη ενθάρρυνσης, αλλά ολόκληρο το κοινωνικό σύνολο. Κι αν τα καταφέρνουν γυναίκες στη Μέση Ανατολή να επιβιώσουν υψώνοντας το ανάστημα τους απέναντι σε παραδοσιακά πολύ συντηρητικές κοινωνίες με αναχρονιστικούς θεσμούς, τότε μια γυναίκα στην Ελλάδα σίγουρα μπορεί να διεκδικήσει τη θέση της στο κοινωνικοπολιτικό γίγνεσθαι. Κι αν μπορώ εγώ, μπορούμε όλες.